Tiroid bezinde oluşan kanserli hücrelerin büyümesiyle ortaya çıkar. Tiroid bezi, boynun ön kısmında bulunur ve hormon üretir. Bu kanser türü genellikle yavaş ilerler ve erken evrelerde belirti vermeyebilir. Risk faktörleri arasında genetik yatkınlık, radyasyona maruz kalma ve kadın cinsiyeti bulunur. Tiroid kanseri, cerrahi, radyoaktif iyot tedavisi ve hormon tedavisi gibi yöntemlerle tedavi edilebilir. Erken teşhis önemlidir.
Tiroid Kanseri Belirtileri Nelerdir?
En yaygın belirtisi, boynun ön kısmında veya tiroid bezinin bulunduğu bölgede bir şişlik veya yumru oluşmasıdır. Boyunda veya boğazda rahatsızlık hissi veya ağrı olabilir. Bu ağrı, yutkunma sırasında veya baş ve boyun hareketleri sırasında artabilir. Büyük bir tiroid tümörü, yemek borusuna baskı yaparak yutma güçlüğüne neden olabilir. Ses kısıklığı, boğuk ses veya ses değişiklikleri, tiroid kanseri nedeniyle ses tellerine baskı yapılmasından kaynaklanır. Tiroid bezinin büyümesi, nefes alma yollarına baskı yaparak nefes darlığına neden olabilir. Kanser, boyundaki lenf düğümlerine yayılabilir, bu da lenf düğümlerinde şişlik veya büyüme ile kendini gösterebilir. Genel bir yorgunluk ve enerji kaybı hissi, bazı hastalarda görülebilir. Belirtiler, diğer hastalıklarla karıştırılabileceği için bu tür belirtilerle karşılaşan kişilerin bir uzmana danışması önemlidir. Erken tanı, tedavi sürecinin başarısını artırabilir.
Tiroid Kanseri Neden Olur?
Ailede tiroid kanseri öyküsü bulunan kişilerde hastalığın gelişme riski artar. Bazı genetik sendromlar, örneğin, Multiple Endokrin Neoplazi (MEN) sendromu, riski artırabilir. Tiroid bezine radyoaktif ışın maruziyeti, riski artırabilir. Çocukluk döneminde baş ve boyun bölgesine radyoaktif tedavi uygulanması, riski artır. Kadınlarda erkeklere göre daha yaygındır. Ayrıca, genellikle 30-60 yaş arası bireylerde daha sık görülür. Tiroid hormon düzeyleri ve hormonal değişiklikler, gelişiminde rol oynayabilir. Özellikle östrojen hormonunun etkisi üzerinde durulmaktadır. Yetersiz iyot alımı, tiroid bezinin sağlıklı çalışmasını etkileyebilir ve bu durum riski artırabilir. Ayrıca, aşırı iyot alımının da bazı durumlarda risk oluşturabileceği düşünülmektedir. Tiroid bezinde nodüller veya diğer hastalıklar bulunan bireylerde gelişme riski daha yüksek olabilir. Bu faktörlerin her biri, tiroid kanseri gelişiminde etkili olabileceği gibi, bazı bireylerde bu faktörlerin hiçbiri bulunmadan da hastalık gelişebilir. Dolayısıyla, riski azaltmak için düzenli doktor kontrolleri ve sağlıklı yaşam tarzı önerileri dikkate alınmalıdır.
Tiroid Kanseri Nasıl Tedavi Edilir?
Cerrahi tedavi, en yaygın tedavi şeklidir. Genellikle kanserli tiroid dokusunun çıkarılması için cerrahi müdahale yapılır. Bu işlem, tiroid bezinin tamamının (tiroidektomi) veya bir kısmının (lobektomi) çıkarılmasını içerebilir. Cerrahi, hastalığın yayılma durumuna göre belirlenir. Cerrahiden sonra, özellikle kanserin yayılma riski yüksekse, radyoterapi uygulanabilir. Bu yöntem, kanser hücrelerini yok etmek için yüksek enerjili ışınlar kullanır. Bazen cerrahiden önce de kullanılabilir. Bazı tiroid kanseri türlerinde, özellikle foliküler türünde, iyot-131 adlı radyoaktif madde kullanılır. Bu tedavi, cerrahiden sonra kalan kanser hücrelerini yok etmek amacıyla uygulanır. Tiroid bezinin tamamı alındıysa, vücut hormon dengesini sağlamak gerekir. Bunun için tiroid hormonları verilmesi gerekir. Bu hormonlar, vücuttaki tiroid hormon seviyesini dengelemek amacıyla kullanılır. Ayrıca kanserin tekrar etme riskini azaltmak amacıyla da kullanılır. Kanserin bazı agresif formlarında (örneğin, anaplastik tiroid kanseri) kemoterapi veya hedefe yönelik tedaviler de kullanılabilir. Bu tedaviler, kanser hücrelerini hedef alarak onların büyümesini durdurmayı amaçlar. Tiroid kanseri tedavi planı, her hasta için kişiselleştirilmelidir. Bu nedenle, tedavi seçenekleri hakkında ayrıntılı bilgi almak gerekir. En uygun tedavi yöntemini belirlemek için bir uzmana başvurulması önemlidir.